We leven in een tijd van tweedeling. Mensen die staan achter de kijk en het beleid van de overheid. En mensen die daar haaks tegenover staan. De eerste groep gelooft in het feit dat er een gevaarlijk virus is, dat testen belangrijk is om verspreiding te voorkomen en dat een vaccin de oplossing is. De tweede groep gelooft dat het virus niet gevaarlijker is dan het griepvirus en dat (het semi-verplichten van) handelingen als testen en vaccinatie een medisch-ethische grens overschrijden.
Voor velen van ons is de tweedeling wellicht niet zo scherp, maar met meer nuance, maar hij is aanwezig.
Tweedeling is er altijd geweest, zo lang als de geschiedenis van de mensheid. Hij was er ook “voor Corona”, het is slechts uitvergroot en zichtbaarder geworden. Dat we een verschillende kijk hebben op bepaalde situaties maakt ons mens, en vormt onze maatschappij. Het geeft diversiteit, het geeft perspectief (iedere kijk van zichzelf, welke dit ook is, zonder een andere kijk, is per definitie eenzijdig. Het is de tweede kijk die perspectief geeft). Het geeft een gelegenheid om te luisteren, een ander te begrijpen.
“Ik begrijp wat je zegt en heb daar begrip voor”. Het betekent niet dat je het met elkaar eens bent, maar dat je begrip hebt voor de kijk van een ander. Ik heb begrip voor jou. Dat is per definitie niet: “Ik heb begrip voor jou als jij dat ook voor mij hebt”, of: “ik wil dat jij begrip hebt voor mij”. Wil je begrip van een ander, begin met begrip hebben voor een ander.
Wil je begrip van een ander, begin met begrip hebben voor een ander.
De tijd waarin wij echter leven, met daarin een grote rol van de media en de overheid, weerspiegelt het gebrek aan begrip voor elkaar.
- “Vaccineren doe je voor een ander” (lees: “wees niet zo egoïstisch”).
- “Je wilt niet een ander besmetten”.
- “Jij moet dit doen anders breng je een ander in gevaar”.
Er is vanuit de gesprekken/presentaties van onze ministers en de toon in de media, heel weinig ruimte voor een andere kijk op de “Corona werkelijkheid” zoals zij die neerzetten. Hun stelling: “Dit is hoe het is. En we moeten zoveel mogelijk mensen aan boord krijgen om daar aan mee te doen (het zo te zien)”
De stelling van de overheid: “Dit is hoe het is. En we moeten zoveel mogelijk mensen aan boord krijgen om daar aan mee te doen (het zo te zien)”
Het gedrag van veel mensen, is daar een weerspiegeling van. Welke kijk ze ook hebben. Dat in onze samenleving (de mensen onderling) zo weinig begrip is voor elkaar, komt voort uit de toon die onze overheid en de media neerzetten. De overheid heeft weinig begrip voor een andere kijk dan die van hun. Dat gedrag zetten wij voort. Terwijl we eerst “stop” tegen onszelf zouden moeten zeggen en moeten afvragen: “Hoe wil ik me hier eigenlijk écht toe verhouden?”
Wanneer ik zeg dat de kijk van de overheid weinig ruimte laat voor een ander perspectief, zeg ik niet welke partij “gelijk” heeft. Het gaat niet over “gelijk”. Het gaat over kunnen we elkaar begrijpen, en begrip hebben voor elkaars kijk. Te beginnen met “ik heb begrip voor jou”.
Dat betekent ook: “Ook al is mijn kijk op de situatie anders dan die van jou, vanuit mijn begrip, leg ik mijn kijk niet aan jou op”.
“Jij bent een vrij, soeverein mens. Vrij om te denken en doen zoals jij goed dunkt”.
“Ik kies om het op mijn manier te doen, en daar voel ik me goed bij. Jij bent vrij om het op jouw manier te doen.”
Het is aan ons de taak, als samenleving, die essentie te blijven vinden. De overheid overschrijdt die grens duidelijk en ernstig. Zwaar censuur op social media voor iedere andere kijk. Ieder andere kijk direct in het “wappie” hoekje drukken (onbegrip). Schuld gevoel aanpraten: “de ongevaccineerden zijn het gevaar”. Het is geen wonder dat sommigen de situatie vergelijken met de tweede wereldoorlog. Wat is het verschil tussen: “de ongevaccineerden zijn het gevaar” en “de joden zijn het gevaar”?
Ja, de druk om je te vaccineren wordt “verantwoord” met termen als vaccinatiegraad, etc. Maar is het waar? Waar is het gesprek over groepsimmuniteit? Waar is het gesprek over ons eigen immuunsysteem? Waar is het gesprek of het vaccin überhaupt echt werkt? Ze kunnen gelijk hebben. Ze kunnen ongelijk hebben. Maar wat hoe dan ook niet kan, is één kijk op de werkelijkheid, of die nu waar is of niet, op de samenleving drukken. Dat is geen democratie. Dat is geen respect voor grondrechten van vrijheid van meningsuiting en zelfbeschikkingsrecht over ons lijf. Het handhaven van een samenleving waarin verschillende manieren van kijken mogelijk zijn, ontbreekt. En het is aan de samenleving zelf om te zorgen dat dat terugkomt.
Misschien ben je het met bovenstaande eens. Misschien oneens. Misschien vind je dat het gedrag te verantwoorden is of zelfs nodig is. Of je nu het feit dat de overheid hun kijk zo stellig op de samenleving drukt ziet als het juiste, of het onethisch vindt, we dienen te begrijpen dat zij slechts één kijk voeren. En één kijk, is per definitie geen democratie. Het is niet langer in harmonie met elkaar samenleven. Welke kijk dat ook is.
Eén kijk, is per definitie geen democratie. Het is niet langer in harmonie met elkaar samenleven. Welke kijk dat ook is.
Het is mijn hoop, in een tijd waarin de overheid de kern van democratie vergeten lijkt te zijn, dat wij als mensen dit bewaken. Om te denken: “Ik kijk naar jou als mens. Naar de vader of moeder die je bent voor je kinderen. De harde werker die je bent om je toekomst op te bouwen. Het liefdevolle hart dat je schenkt aan de mensen om je heen. Je lach die je brengt aan degene die ‘m nodig heeft. Dat is wat ik zie, en dat is wat telt. De rest is secundair.”
“Ik kijk naar jou als mens. Naar de vader of moeder die je bent voor je kinderen. De harde werker die je bent om je toekomst op te bouwen. Het liefdevolle hart dat je schenkt aan de mensen om je heen. Je lach die je brengt aan degene die ‘m nodig heeft. Dat is wat ik zie, en dat is wat telt. De rest is secundair.”
Wat jij in jouw lichaam stopt is altijd jouw keuze geweest. Wat je voorkeuren zijn qua eten. Of je er voor kiest om medicijnen te nemen of voedingssupplementen. Of je er voor kiest om te sporten of te snoepen. Het zijn altijd jouw keuzes geweest. En dat zouden ze altijd moeten zijn.
Laten we verder kijken dan het masker, naar het mens dat daar achter zit.
Wij samen, zijn de mensen. Wij creëren de samenleving waarin onze kinderen opgroeien. Laat dat er één zijn van vrijheid, respect, wederzijds begrip. Eentje waarin we verder kijken dan het masker, naar het mens dat daar achter zit.